بَرْدْسیر یکی از شهرهای استان کرمان و مرکز شهرستان بردسیر است. این شهر درفاصله ۶۵ کیلومتری کرمان واقع شده است. جمعیت شهر بردسیر بر اساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۰، برابر با ۳۱٬۸۷۰ نفر بوده است. ریشه نام بردسیر این شهر به نام مؤسس شهر بردسیر؛اردشیر بابکان(یا«اردسیر») بوده است که در بدو امر هم ‹‹وه اردشیر›› خوانده می‌شد که بعد به «اردشیر» تغییر یافت.نام قدیم كرمان در قرون وسطی بردسیر بوده كه كه به نام ((گواشیر)) نامیده میشده است.بردسیر در ابتدا روستای کوچکی بود که توسط اردشیر بابکان عمران و توسعه داده شد و بصورت شهر درآمد.مردم کرمان به منظور نشان دادن خرسندی خود از پیروزی او بر اردوان و به شاهی رسیدنش، نام این شهر را «وه ارتخشیر» نامیدند،این نام بعدها به «وه اردشیر»، «به اردشیر»، «بردشیر» و «بردسیر» تبدیل شد. «گواردشیر» نیز که مأخوذ از وه ارتخشیر است به همین محل اطلاق می‌شده است .قبلاً به این شهر بنا به یک روایت «اردشیر» می گفته اند؛ یعنی جای نیک ، ولی بعد از حمله اعراب ، این محل بهرسیر نامیده شد وپس از مدتی بردشیر ودرنهایت به دلیل ثقل کلام آن را ((بردسیر)) خواندند.با این حال درآن زمان بعضی از ایرانیان آن را گواشیر می خوانده اند که این کلمه مأخذ از اردشیر بوده است.باتوجه به مطالب یادشده ، نام بردسیر پس ازحمله ی اعراب میان زبان ها افتاد وبه شهرت رسید.۷ پیشینه بردسیر که از آن به مشیز نیز یاد می‌شود، دارای سابقهٔ تاریخی قابل توجهی بوده و قدمت تاریخی آن به قبل از ساسانیان می‌رسد. این منطقه از اولین مکان هایی است که زندگی اجتماعی در آن شکل گرفته است و بهترین دلیل براین مدعا،وجود آثار و بناهای تاریخی زیاد چون:پیرجارسوز،برج نگار،برج تاریخی قلعه ارگ بردسیر،تل ابلیس و... است. تحقیقات انجام شده توسط اساتید دانشگاه هاروارد در ۴۰ سال قبل نشان می دهد که در این سرزمین ، مردمی زندگی می کرده اند که بیش از ۵۰۰۰ سال پیش برای نخستین مرتبه به صنعت ذوب مس دست یافتند. حفاری هایی که در سال ۱۳۱۴ توسط هراول اشتاین و در سال ۱۳۴۴ توسط ژوزف کالدوک انگلیسی انجام شده است،حکایت از این دارد که اهالی این محل ۶۰۰۰ سال قبل موفق به ذوب مس در محل «تل ابلیس» شده اند واین کوره‌ها را فعال کرده و موفق به ساختن اشیایی چون سنجاق و ظرف مسی شدند و در رونق اقتصادی این شهر همت گماردند. همچنین وجود اشتراک درسفال های این منطقه با سفال های مناطق بین النهرین،سوریه و هند حاکی از ارتباط مابین این دو منطقه و تمدن های آنان و قدمت دیرینه بردسیر می باشد. بردسیردر زمان سلطنت آل بویه مرکز ایالت گردیده است و طبق نظر حمزه اصفهانی دو نام بردسیر و گواشیر ممکن است نشان دهنده انتساب آن به اردشیر مؤسس سلسله ساسانی باشد.در زمان سلاجقه کتابخانه این شهر ۵۰۰۰ جلد کتاب داشته و داخل شهر چند بیمارستان و مدرسه بوده که خود بهترین دلیل بر عظمت و وسعت این شهر می باشد که متآسفانه در زمان حمله مغول ویران شده است.ابن‌حوقل بردسیر را در سال ۵۵۰ شهر کوچکی دانسته و محمدبن‌ابراهیم نام‌های بردسیر و گواشیر را به جای یکدیگر و به یک معنی به کار برده است. به هر حال بردسیر گرچه شهر کوچکی بوده، بسیار آباد و پیرامون آن زیر کشت قرار داشته است.۲ بردسیر پیش از اسلام بردسیر سرزمین کهن تاریخی و از جمله مکان هایی ست که هزاران سال پیش از این، مردمی برخوردار از تمدن در آن زندگی می کردند. نخستین دلیل، وجود تل ابلیس است که بر اساس آخرین تحقیقات انجام شده، پنج هزار سال پیش از این مسکن مردمانی بوده که برای اولین بار یه صنعت ذوب مس دست یافتند، پیداست که چنین مردمی از درایت و هوش و علم و آگاهی برخودار بوده اند. دلیل دیگر، موقعیت خاص این شهرستان از نظر جغرافیایی است. می دانیم که انسان ها در گذشته و قبل ازاستحصال آب از عمق زمین و کشف قنات و کاریز، ناگذیر در محل هایی تجمع می کردند که دارای رودخانه، ارتفاعات پربرف، و آب فراوان باشد، از آنجا که همه ی این امکانات در بردسیر وجود داشته، لذا می توان آن را به عنوان زیستگاه انسان های هزاران سال قبل به حساب آورد. وجود برخی آثار تاریخی که سابقه آن ها به قبل از اسلام برمی گردد،نظیر پیرجارسوز، برج تاریخی قلعه،برج نگار، قلعه غبیرا و آثار دیگری از این قبیل نیز می توانند دلیلی بر این مدعا باشد.۷ اظهار نظر برخی مورخین نیزبر قوت این نظر می افزاید، هر چند که به دور دست های تاریخ اشاره نمی‌شود به عنوان مثال، ناصرالدین منشی، اینگونه اظهار نظر می کند که « گشتاسب بن لهراسب وقتی از استخر فارس که آشیان کامکاری و نشیمن شهریاری بود بر عزیمت تفرج و تصید به صوب کرمان عنان گرای شد و چون به هومه بردسیر رسید و آن حدود را مستعد عمارت یافت، به اساحت و اجرای کاریز اسف و بنای دهکده آن مثال داد . آتش خانه معبد آن جا را احداث فرمود تا منزل و مناخ صادر و وارد باشد».۸ اقدام آذر ماهان، حاکم کرمان در عصر انوشیروان که بنای شهر ماهان را به او نسبت می دهند دائر به روستایی به همین نام در بردسیر نیز از جمله این دلایل به شمار می رود. روستای ماهونو یا ماهونک بردسیر هنوز با همین اسم وجود دارد.۷ بردسیر پس از اسلام اگر چه بعد ازاسلام و در تواریخ مختلف به نام «بردسیر» بر می خوریم، اما بیان برخی از مورخین چنین شبهه ای را به وجود آورده که در بسیاری از موارد، منظور از بردسیر همان کرمان کنونی بوده است. حتی اینکه در زمان علی ابن الیاس مرکز حکومتی از سیرجان به بردسیر انتقال یافته، باز هم منظور همان کرمان کنونی است. «لسترنج» در جغرافیای سرزمین های خلافت شرقی به طور مفصل به ایم موضوع پرداخته که بخش هایی از آن آورده می شود. ( هم اکنون گفتیم که کرسی فعلی استان کرمان شهر کرمان است و این شهر گر چه اول اسلام نیستولی از زمان ساسانیان شهری مهم بوده و اصل آن را ، به قول حمزهی اصفهان مورخ قرن چهاردهم هجری، اردشیر مؤسس سلطنت ساسانیان شاخت و آن را «به اردشیر» نامید (جای نیک اردشیر) و اعراب آن را بهرسیر (یا بهدسیر) و بردسیر (یا بردشیر) تلفظ کردند و ایرانیان، به قول مقدسی، آن را گواشیر نامیدند که مأخوذ بود از «ویه ارتخشیر» (صورت قدیم تری از بیه اردشیر) یاقوت گوید: بردسیر را در زمان او «جواسیر» یا «جواشیر» و نیز «گواشیر» می گفتند. همه این اسامی با اسم عربی بردسیر مطابق است و به جای آن استعمال می شود. (شهر بردسیر که در زمان سلطنت آل بویه کرسی جدید ایلت کرمان شد بدون شک و تردید همان شهر جدید کرمان است) زیرا آنجه در کتابهای جغرافیا در باب محل بردسیر نوشته شده و تعریفی که اکثر جغرافی نویسان عری از ابنیه بردسیر و اوضاع طبیعی ان کرده اند و تمام آن هنوز موجود است است همه بر شهر فعلی کرمان تطبیق می شود. وقایع نگراران ای رانی و عرب چنان که ذکر خواهیم کرد متفقند که پس از قرن چهارم بردسیر، که گواشیر نامیده می شد، کرسی کرمان گردید و مردم به جای تمام آن اسمی اسم «شهر کرمان» را به کار بردند و رفته رفته «شهر کرمان» را مختصراً «کرمان» گفتند و چنان که تا کنون هم معمو است، اسم ایالت بر کرسی آن اطلاق گردید. مقدسی که به تفصیل در باره ی بردسیر سخن گفته است آن را هنگامی که در عهد آل بویه کرسی ایلت کرمان بود چنین وصف می کند: اگر چه شهر بزرگی نیست و لی شهری بسیا مستحکم است، بیرون شهر قلعه بزرگی است واقع بر فراز تپه ای دارای باغستان و چاهی عمیق که به دستور ابن الیاس حاکم آن جا، مکه قبلاً نامی از وی بردیم، کنده شده و ابن الیاس معمولاً هر شب سوار می شد و از آن تپه بالا می رفت و در آن ثلعه می خوابید. در دروازه شهر، قلعه دیگری وجود داشت که اطراف آن خندقی حفر شده بد و به وسیله چند پل از آن خندق می گذشتند. در وشط شهر نیز قلعه دیگر بود که مسجد جامع بزرگ و باشکوه شهر درکنار آن قرار داشت . شهر دارای چهار دروازه بود که سه تای آن هر کدام به نام شهری که از آن دروازه به سوی شهر می رفتند موسوم بود، به این قرار: دروازه ماهان، دروازه خبیص و دروازه زرند. دروازه ی چهارم دروازه ی مبارک نام داشت که ظاهراً منسوب به شخضی مبارک نام بوده است. مقدسی گوید در شهر باغ های بسیار است که از آب قنات ها سیراب می شوند و آب خوردنی شهر از چاه است.۷ از وقتی که ابن الیاس در زمان سلطنت عضدالدوله کرسی ایلات را به بردسیر منتقل کرد، چنان که گفتیم این شهر به این مقام یعنی کرسی بودن کرمان باقی می ماند و سرنوشت آن تابع سرنوشت ایالت کرمان شد که به قاعده ی زمان هر کس حکمران فارس بود حکومت کرمان را نیز داشت. در اوایل قرن پنجم دولت آل بویه در مقابل سلجوقیان که از سال ۴۳۳ تا سال ۵۸۳ فرمان روایان ایالت کرمان بودند سقوط کرد، در زمان فرمانروایی اینان اگر چه سیرجان یکی از شهرهای عمده منطقه فرمانروایی آنان بود اما بردسیر همچنان به صورت دارالملک باقی ماند. در تاریخ سجوقیان تألیف ابن ابراهیم پایتخت دولت گاهی به اسم بردسیر و گاهی به نام گواشیر ذکر شده در حالی که میرخواند م‍‍‍‍‍ؤلف روضه الصفا در فصول مربوط به آن زمان دارالملک سلجوقیان را به نام «شهرکرمان» و یا مختصراً به اسم«کرمان» ذکر می کند و نام بردسیر در روضه الصفا در هیچ جا ذکر نشده است. بنابراین این هر دو اسم، یعنی بردسیر و کرمان، بدون تفاوت بر یک محل اطلاق می شده چنانکه ابن اثیر در اخبار سال ۴۹۴ گوید ایرانشاه سلجوقی را از بردسیر که شهرکرمانست بیرون کردند».(ص۳۲۸ تا ۳۲۶)۷ لسترنج در پایان نتیجه گیری می کند که آنچه درباره ی بردسیر از مآخذ مختلف وجود دارد، از مقدسی در قرن چهارم تا حافظ ابرو در اوایل قرن نهم، همه در شهر کنونیکرمان موجود است. حتی مسجد تورانشاه که حمدالله مستوف از آن نام می برد، همان مسجد ملک است.۷ با این همه، شهری که در گذشته از چنان عظمت و اقتداری برخوردار بوده، و حتی پس از اسلام و در عصر سلاجقه کتابخانه ای با پنج هزار جلدکتاب و بیمارستان و مدرسه داشته، نمی‌تواند شهری محقر و کم اهمیت باشد.۷ مقدسی نیز در احسن التقاسیم که به سال ۳۷۵ه.ق تألیف کرده، برای کرمان پنج ناحیه اصلی و یک ناحیه فرعی ذکر می کند«بردسیر که در محل، گواشیر می گویند و کرسی نشین آن نیز موسوم به بردسیر و ناحیه فرعی آن خبیص است».۹پس از حمله اعراب این شهر به شدت توسعه یافت وسال ها نیز به عنوان مرکزیت استان بردسیر مطرح بوده وحکومت اصلی ولایت کرمان دراین شهر قرار داشته است.همچنان ازنظر وسعت ، شهر به حدی گسترش یافته بود که به قول دکتر برومند سعید ،استاد دانشگاه ویکی ، خانه های بردسیر به منطقه نگار کاملاً وصل بوده است ،به طوری که اگر ((کرّه ای)) درنگار گم می شده است، دربردسیر به دنبال آن می آمده اند، که این نشان می دهد پشت بام ها کاملاً به هم متصل بوده اند، امّا بعد از این دوران. دوران نزول و ویرانی این شهر شروع می شود ودیگر هرگز آن موقعیت را متأسفانه پیدا نمی‌کند.۷ دین و مذهب و زبان و گویش عزاداری مردم بردسیر در محرم اکثریت مردم بردسیر، مسلمان وشیعه دوازده امامی میباشند و ارادت خاصی نسبت به اهل بیت دارند.۷ زبان مردم این شهر، فارسی با لهجه کرمانی میباشد.۷ مختصات جغرافیایی وتقسیمات کشوری مختصات جغرافیایی: طول جغرافیایی: ۵۶ درجه ۳۴ دقیقه شرقی عرض جغرافیایی: ۲۹ درجه و ۵۵ دقیقه شمالی فاصله تا شهرهای مجاور کرمان: ۵۵ کیلومتر سیرجان: ۱۱۰ کیلومتر بافت (از مسیر نگار) ۱۱۴ کیلومتر رفسنجان (از مسیر باغین): ۱۲۰ کیومتر جغرافیای طبیعی روستای مادون در شهرستان بردسیر آب و هوای شهر بردسیر معتدل است. به گونه‌ای که شهر بردسیر تابستان‌های خنک و ملایم و زمستان‌های سرد و برفی دارد.۲ ارتفاع از سطح دریا (مرکز شهر بردسیر): ۲٬۰۴۴ متر۲ جاذبه‌های گردشگری آهو در منطقه بیدویه تاریخی تل بلیس (تل ابلیس)، غبیرا، ارگ بردسیر، خانه بهادرالملک، خانه مازولی، برج نگار، قلعه و برج ماهونک، قلعه کهنه، قلعه جلال‌آباد، برج بهرامجرد، قلعه ترشاب، برج محله سلورد، برج قریت‌العرب، برج کمال‌آباد، برج یوسف علی، حمام قدیمی قریت‌العرب، حمام قدیمی لاله‌زار، شیر سنگی، تپه آسیاب، قلعه دیو، آسیاب آبی ترشاب و آسیاب حنیفه، پیر باخدادر روستای هجین.۷ کوه چهل تن مذهبی پیر جارسوز (پیر برحق)، امام زاده سیدمحمد، مسجد جامع بردسیر، عمارت زرتشتی‌ها، قدمگاه حضرت ابوالفضل ، قدمگاه خضرنبی، امام‌زاده عبدالله، زیارتگاه خواجه بدرالدین نگار، امام‌زاده عباس، مقبره شیخ محمد کاکو وامام‌زاده سید شمس‌الدین لاله زار.مسجد امامحسن ، مسجد بهاء الدین ، مسجد حسن خان ، زیارتگاه خواجه بدرالدوله .۷ صنایع دستی پته از جمله مهمترین صنایع دستی این منطقه می توان به قالی بافی ،گلیم بافی وپته دوزی وچادر شب اشاره کرد.۷ سالن والیبال مولای موتقیان فرهنگی کتابخانه: کتابخانه عمومی شهید صدر۷ هفته نامه: هفته نامه سپهر بردسیر۷ مراکز درمانی بیمارستان قائم۷ بردسیر70.JPG اماکن ورزشی زمین چمن شهدا ؛ زمین چمن مصنوعی ؛ سالن های فوتسال شهدا و حضرت ابوالفضل ؛ سالن والیبال مولای متقیان۷ صنایع ومعادن کارخانه فولاد بردسیر افتتاح فاز دوم کارخانه فولاد توسطاسحاق جهانگیری معاون اول رییس جمهور کارخانه قند ، شرکت فولاد ، کارخانه پنیر دشتکار ، کارخانه گلاب زهرا ، کارخانه عرقیات معرکه ، آب معدنی برد ، کارخانه الکل ، شرکت کابل سازان چشمه ، معدن سنگ تراورتن پیر بنه ، معدن سنگ مرمر۲ دانشگاه ها و مراکز اموزش عالی دانشگاه آزاد واحد بردسیر۷ دانشگاه پیام نور بردسیر۷ مرکز اموزش عالی کشاورزی بردسیر (زیر نظر دانشگاه شهید باهنر کرمان)۷ دانشگاه علمی و کاربردی بردسیر۷ مفاخر و مشاهیر احمد ناظرزاده کرمانی۷ هدایت الله بردبار۷ دکتر جواد برومند سعید۷ پروفسورفرهاد ناظر زاده۷ شمس الدین محمد بردسیری۷ میرزا آقا خان کرمانی( بردسیری)۷ دکتر ناصر نعمت۷ اوحدالدین کرمانی(اوحدالدین حامد بن ابی الفخر معروف به اوحد کرمانی) میرمحمد سعید مشیزی۷ خواجه ابوالحسن۷ خواجه عبدالواحد۷ حسام العلما۷ بهادر الملک۷ پی سپار سعید۲ محمد صادق سعید۲ دکتر حمید قلندری بردسیری